بازی دال پلو
در اين بازي چند نفر به دو دسته تقسيم ميشوند كه معمولا دو دسته سه نفري يا بيشتر ميباشند. هر دسته به فاصله 10 الي 20 متر دورتر از يكديگر و روبروي هم قرار ميگيرند.
هر دسته در جايي كه ايستادهاند. سه عدد سنگ بعنوان هدف كه هر يك تقريبا بطول 25 و به عرض 15 سانتي متر ميباشد طوري در محل خود (روبروي دسته مقابل) پشت سر هم قرار ميدهند كه فاصله سنگها يك متر باشد و اين سنگها را به صورت عمودي در يك خط مستقيم در زمين فرو ميكنند كه راست بايستد. بنابراين اكنون هر دسته سه عدد سنگ خود را كه به آن “دال” (dal) يا هدف ميگويند، در كنار خود و روبروي سه دال (dal) دسته مقابل قرار دادهاند كه حدودا به فاصله 10 الي 20 متر دورتر از آنها و روبرويشان ايستادهاند.
حال هر دسته كه زودتر دالها (هدفها) را در زمين فرو كرده باشند براي اينكه دسته مقابل را با خبر كرده باشند، تا شروع بازي را نصيب خود كنند ميگويند:
“دال ادسم گايل بستم” (dal _ e _ dasem gayel bastem)؛ يعني (هدف در دستم گاوها را بستم).
اكنون دستهاي كه بازي را شروع ميكند ميبايست هر نفر يك سنگ كه به وزن و اندازه توانايي جسمي او ميباشد به طرف دالهاي دسته مقابل پرتاب نمايد. البته اندازه سنگي را كه به طرف دالها پرتاب ميكنند اختياري است اما معمولا ” اين سنگها را به اندازه دو مشت و به شكل كروي يا بيضي انتخاب كرده بسوي هدفها پرتاب مينمايند.
بعضي مواقع ممكن است يكي از دستهها يكنفر كم داشته باشند، كه در اين صورت دسته مذكور حق دارد يك سنگ اضافه پرتاب نمايد. درهر صورت دسته اي كه افرادش سنگها را پرتاب كرده باشند كنار ميكشند تا افراد دسته مقابل بطرف دالهاي آنان سنگ پرتاب نمايند.
هر دسته اگر يك دور كامل يا يك دور غير كامل كه شرح داده خواهد شد، هر سه دال دسته مقابل را بياندازد، برنده بازي خواهد شد.
يك دور كامل بنا بر قرار داد اوليه معمولاً شامل پنج “مره” marra (پنج دور بازي) كه يك دور كامل است، ميباشد و به اينصورت است كه:
اگر دستهاي بتواند با پرتاب سنگ در يك دور بازي هر سه دال دسته مقابل را بياندازد و دسته مقابل با پرتاب سنگ نتو انسته باشد حتي يك دال از آنها را بياندازد، اين خود يك “مره” (يكدور بازي) حساب ميشود و اگر پنج بار هر سه دال دسته مقابل را به همين صورت بياندازند پنج “مره” محسوب ميگردد كه همان يكدور كامل است و اين دسته برنده بازي است.
حال ممكن است دسته مذكور با دور غير كامل برندۀ اين بازي شوند كه آن عبارت است از 10 “تيل” til (نيم يا نصف). بنابراين هر مره دو برابر تيل است و برنده شدن در 10 تيل به اينصورت است كه:
اگر دستهاي هر سه دال حريف مقابل را انداخته باشد و حريف مقابل هم يك يا دو دال از سه دال دسته مذكور را بياندازند اين دسته، برنده يك تيل ميباشند. و اگر به همين صورت بازي ادامه پيدا كند بعد از برنده شدن 10 تيل بازي را بردهاند.
بيشتر مواقع ممكن است دستهاي با چند مره و چند تيل بازي را ببرد، به اين صورت كه مثلا با 2 مره و 6 تيل، يا 3 مره و 4 تيل، يا 4 مره و 2 تيل بازي را ببرند. در هر صورت اگر يك مره تمام شود جاي دو دسته عوض نميشود اما اگر يك دور بازي با يك تيل تمام شود هر دو دسته محل خود را با يكديگر عوض ميكنند.
در اين بازي اگر يك نفر از دستهها با پرتاب سنگ يك دال از حريف مقابل را بياندازد در همان يكدور ميبايست يك سنگ اضافه بعنوان جايزه پرتاب كند. و اگر دو دال از حريف مقابل انداخته باشد در همان دور ميتواند دو سنگ ديگر پرتاب نمايد.
اگر يك نفر از دستهاي به تنهائي و با بردن جايزه پرتاب سنگ هر سه دال حريف مقابل را بياندازد و حتي يك دال از دسته خودش افتاده نباشد، به ياران آن يكنفر ميگويند شما مردهايد به اين معنا كه در دور بعدي حق نداريد سنگي پرتاب نمائيد. پس در دور بعدي آن يكنفر مقابل دسته حريف قرار ميگيرد و ميبايست در اين دور با پرتاب سنگ و انداختن دالهاي حريف، ياران خود را زنده نمايد كه در اين صورت اگر يكي دو دال را انداخته باشد ياران او هم ميتوانند به طرف دال حريف مقابل سنگ پرتاب نمايند.
بازی قاز و قیز
اين بازي يك بازي تعادلي ميباشد و به اينصورت است كه چند نفر از بچهها بدور همديگر جمع ميشوند و 10 عدد تركه چوبي به طول يك متر ميآورند و تك تك چوبهاي يك متري را در يك مسير روبروي همديگر به فاصله يك پا دور از همديگر بر روي زمين ميخوابانند و بنا به قرعه يك نفر از بچهها بازي را شروع ميكند. به اينصورت كه ميبايست با يك پا (لي لي) از روي تك تك چوبها بپرد بدون اينكه پايش به آنها برخورد نمايد. و وقتي اين فاصله را طي نمود اين بار نيز با يك پا از ميان چوبها بصورت مارپيچ از كنار سر چوب اول حركت ميكند و وقتي به سر ديگر چوب رسيد مسير چوب دوم را طي مينمايد و به همين صورت تمام مسير را به صورت مارپيچ طي مينمايد بدون اينكه پايش به چوبها برخورد داشته باشد. بعد از آن فاصله چوبها را زيادتر ميكنند و او اينبار ميبايست با يك پا بر روي تك تك چوبها پا گذارد بدون اينكه آنها را بغلتاند و به اينصورت 10 عدد چوب را طي نموده و بازي را برده است اما اگر در طول مسيرهاي بازي حتي يك خطا داشته باشد اين بازي را باخته است.
کشتی لری
اين كشتي محلي در مناطق مختلف لرستان بنامهاي كشتي دست زير بالا يا “سافونه”، ناميده شده و از قديمالأيام در ميان عشاير و طوائف مختلف لرستان مرسوم و رايج است، مسابقه اين كشتي با لباس محلي و پاي برهنه انجام گرفته و همراه با ساز ودهل ميباشد. مسابقه بين دو نفر برگزار ميشود.
زمان كشتي 15دقيقه است كه بدون توقف ادامه خواهد داشت. در صورتي كه پس از مدت مذكور نتيجهاي عايد نشود پنج دقيقه استراحت داده شده و كشتي مجددا آغاز ميشود.
كشتي با دست زير بالا، شروع ميشود و بر خلاف كشتيهاي فرنگي و آزاد كشتيگيران تنها از دست براي دست و از پا جهت پا استفاده ميكنند و مجاز به استفاده دست براي پا و بالعكس نيستند، كه خطا محسوب ميشود. كشتي گيران براي اجراي فن ميتوانند لباس همديگر را نيز بگيرند.
فنوني كه در اين كشتي به كار گرفته ميشود عبارت است از: لنگ، پشت يا قل پشته، فن كمر. در طول مسابقه هيچگونه اخطاري از جهت كم كاري و يا امتيازي از جهت پركار بودن داده نميشود.
بازی کش کله شیره
نوعی بازی قایم موشک بین دو دسته از افرادی است که تعداد انها بین ۳ الی ۶ نفر است. ابتدا اوسا یک دسته که حالو نامیده میشود چشم حالوی دسته دیگر را می بندد و به یاران خود دستور میدهد تا هر کدام در جائی پنهان شوند. سپس چشم حالو را باز کرده و دو نفری راه میافتند .
حالوی دسته رقیب می گوید: کش کله شیره .
حالوی دیگری جواب میدهد: مردم پیا کو (مرد و یارم را پیدا کن)
وقتی رقیب بتواند یکی از یاران مخفی شده طرف مقابل را پیدا کند برنده خواهد بود و طرف دیگر باید چشمش بسته شود.
بازی چزگو(Chezegu )
تعداد نفرات در اين بازی محدوديتی ندارد، اما بازيکنان نبايستی از دو نفر کمتر باشند. ابزار بازی شامل يک سنگ کروی شگل (گوی) و تعدادی چوب دستی است. قبل از شروع بازی، روی زمين يک گودال و يک جوی کوچک به عمق ۱۰ سانتی متر حفر میکنند.
يکی از بازيکنان گوی را به داخل جوی انداخته با چوب دستی از زير آن را به هر اندازه که میخواهد پرتاب میکند و نفر بعدی چوب دستی خود را به سمت گوی سنگی میاندازد. هرگاه به آن اصابت کند، نوبت بازی به نفر بعدی ميرسد، در غير اين صورت به طرف گوی سنگی رفته، با چوب آن را درون گودال میاندازد. در صورتی که توانست سه بار گوی را درون گودال بياندازد، نوبت بازی به نفر بعدی میرسد. اگر نتوانست بازيکن ديگری با چوب دستی خود گوی را به نقطهای پرتاب میکند و کسی که موفق به انداختن گوی به داخل گودال نشده بايد به دنبال آن بدود تا زمانی که بتواند گوی را به درون گودال بياندازد. شخص پرتاب کننده گوی بايد قبل از اينکه گوی متوقف شود به آن بکوبد در غير اين صورت بازی را باخته است.
بازی ريلاسی (Rilasi )
اين بازی مخصوص بچههای سنين ۳ تا ۱۰ ساله است و تعداد بازيکنان آن نبايستی از سه نفر کمتر باشند . بچهها پشت سر هم در يک صف میايستند و سر دسته آنها میگويد:
ريله و ريله ريلاسيه (Rila ou Rila Rilasia ) يعنی اين طرف و آن طرف ،اين سو آن سو
سپس بچهها به يک طرف مثلا سمت چپ خم میشوند. سردسته دوباره میگويد ريله و ريله ريلاسيه و بچهها اين بار به طرف راست خم میشوند و همين طور هر چی سر دسته بازيکنان به بچهها بگويد آنها بايد در تبعيت و تقليد از او با همديگر کار او را عينا تکرار نموده و انجام دهند.